یکی از معضلات بسیاری از خانه‌ها، خصوصا خانه‌های قدیمی، کنده شدن گچ دیوار و یا ترک‌خوردگی آن است. اگر دیوارهایتان از نوع گچی باشند، حتما با مواردی چون کنده شدن گچ و یا ایجاد ترک‌های ریز و درشت بر روی آن مواجه شده‌اید. در صورتی که با این موارد روبرو شده باشید، می‌توانید برای ترمیم گچ دیوار اقدام کنید و آن را همچون روز اول ترمیم نمایید. ترمیم گچ دیوار کار سختی نبوده و نیاز به تخصص و مواد مناسب دارد. در این مطلب قرار است به روش‌های ترمیم گچ دیوار اشاره داشته باشیم و با راهکارهای اساسی آن بیشتر آشنا شویم.

دلایل ترک خوردگی یا کنده شدن گچ دیوار

دلایل زیادی وجود دارد که منجر به ترک‌خوردگی یا کنده شدن گچ دیوار می‌شوند. توجه به این دلایل بسیار مهم است؛ چرا که در صورت برطرف نشدن برخی از آنها، احتمال ترک خوردگی مجدد وجود خواهد داشت. مهمترین دلایلی که منجر به ترک‌خوردگی یا کنده شدن گچ دیوار می‌شوند، عبارت است از:

• قدیمی بودن ساختمان. در صورتی که در خانه چند سال ساخت ساکن باشید، احتمال این که با ترک‌ها و کندگی گچ‌های دیوار مواجه شده باشید، بسیار زیاد است.
• تغییرات آب و هوایی. گاهی اوقات افزایش و کاهش یک باره دمای هوا، سبب وارد شدن شوک به سازه‌ها می‌شود.
• نسبت وزنی غلط گچ و آب در ملات. یکی از مواردی که در ترک خوردگی گچ دیوار تاثیر دارد، تهیه ملات با نسبت اشتباه گچ و آب است. برای همین است که گفته می‌شود ترمیم گچ دیوار باید توسط افراد کاربلد صورت گیرد.
• استفاده از گچ نامرغوب. در صورتی که گچ‌کاری دیوار با گچ نامرغوبی صورت بگیرد، احتمال آسیب‌دیدگی آن بسیار بیشتر خواهد شد.
• گودبرداری ساختمان‌های مجاور. گاهی اوقات هنگام گودبرداری ساختمان‌های مجاور، به خانه آسیب‌های جزئی وارد می‌شود که یکی از آنها ترک خوردگی دیوار یا سقف می‌باشد.
• ترکیدگی لوله آب یا فاضلاب. در صورتی که لوله آب دچار ترکیدگی و نشتی شود، باعث مشکلاتی چون ترک خوردگی دیوار و سقف می‌شود.
• وارد شدن ضربات. برخی مواقع نیز به دلیل وارد شدن ضرباتی چون برخورد لوازم خانگی با دیوارها، ترک‌خوردگی یا کنده شدن بخشی از گچ دیوار پدید می‌آید.

2 روش اساسی برای ترمیم گچ دیوار

معمولا برای ترمیم گچ دیوار از دو روشی که در ادامه اشاره می‌کنیم، استفاده می‌شود. با این حال ممکن است برخی افراد از روش‌های جدیدتر یا قدیمی‌تری برای ترمیم گچ دیوار خانه استفاده نمایند. جالب است بدانید برخی افراد برای این کار، از کرم‌های ترمیم کننده و یا خمیر دندان استفاده می‌کنند! کرم ترمیم کننده گچ دیوار و یا ترمیم گچ دیوار با خمیر دندان، شاید برای یک بازه کوتاه تاثیر داشته باشد و ترک‌ها را بپوشاند. اما اثر آن موقت بوده و روش مناسبی برای ترمیم گچ دیوار نمی‌باشند. بنابراین بهتر است به جای استفاده از این روش‌ها، به سراغ ترمیم اصولی گچ‌کاری دیوارها باشید.

• روش اول: ترمیم گچ دیوار با ملات گچ

یکی از روش‌هایی که از زمان‌های قدیم نیز مورد استفاده قرار می‌گرفته است، استفاده از ملات گچ است. منظور از ملات گچ، ترکیب مشخصی از آب و گچ با هم بوده که سبب ایجاد یک ماده با چسبندگی خاص می‌شود. ملات گچ نباید بیش از حد سفت و یا شل باشد و باید چسبندگی مناسبی داشته باشد. برای استفاده از ملات گچ جهت ترمیم گچ دیوار، مراحل زیر باید انجام شوند.

• در ابتدا با یک ابزار مناسب باید شروع به کندن و تراشیدن قسمت‌های آسیب‌دیده دیوار کرد.
• پس از آن باید با کاردک و لیسه، مقداری از مخلوط آب و گچ یا همان ملات را روی دیوار قرار داد.
• مقدار ملات باید در حد مناسبی باشد و فقط یک لایه نازک از آن روی دیوار را بپوشاند.
• پس از آن باید با کاردک سطح آن را صاف کرده تا کاملا یکدست شود.
• زمانی که لایه گچ اولیه خشک شد، باید یک بار دیگر این کار انجام شود تا سطح کاملا سالم و عاری از هرگونه ترک شود. توجه داشته باشید لایه‌ها نباید ضخیم باشند و باید به طور نازکی برداشته شوند.
• پس از خشک شدن لایه دوم، دیوار را سمباده بکشید تا سطح نهایی کاملا یکنواخت شود.
• برای یکنواخت شدن بیشتر سطح کار، می‌توانید از یک لایه بتونه نیز استفاده کنید. بتونه علاوه بر یکنواختی، سبب جذب بهتر رنگ می‌شود.
• در نهایت دیوار یا همان بخش مورد نظر را با رنگ مناسب رنگ‌آمیزی کنید تا کار ترمیم گچ دیوار به پایان برسد.

• روش دوم: ترمیم گچ دیوار با توری یا نوار مش

یکی از روش‌های ترمیم گچ دیوار، استفاده از ابزاری به نام توری مش است. توری مش یک وسیله توری شکل بوده که از الیاف فایبرگلاس ساخته شده و یک طرف آن حالت چسبناک دارد. برای استفاده از این وسیله جهت ترمیم گچ دیوار، باید مراحل زیر به درستی طی شوند:

• بهتر است در ابتدا با یک جسم تیز اطراف محل مورد نظر را بررسی کنید. برای این کار جسم تیزی چون چاقو را وارد گچ کنید و ببینید آیا به راحتی درون آن فرو می‌رود یا خیر. در صورتی که چاقو به راحتی در اطراف محل مورد نظر وارد شود، یعنی آسیب‌دیدگی به سایر نقاط اطراف نفوذ کرده و امکان ترک خوردگی یا ریختگی در آن بخش‌ها هم وجود دارد. این کار را تا جایی انجام دهید که بتوانید محدوده مورد نظر را به خوبی تشخیص دهید.
• پس از مشخص شدن محل آسیب‌دیده، گچ‌ها را توسط ابزاری چون کاردک خالی کنید.
• پس از آن شروع به چسباندن توری مش در دور محل مورد نظر نمایید. این کار باید تا زمانی انجام شود که کل محل آسیب‌دیده با توری پوشیده شود. توجه داشته باشید در این مرحله باید از چسباندن بیش از یک لایه توری مش خودداری شود.
• در مرحله بعدی ترمیم گچ دیوار، بتونه را آماده کنید و توسط کاردک و لیسه روی توری مش بمالید. بتونه باید یک لایه نازک باشد و به خوبی روی توری را بپوشاند.
• پس از آن که بتونه خشک شد، باید شروع به سمباده کشیدن نمایید. همانطور که در روش قبلی هم گفتیم، سمباده‌کشی سبب ایجاد سطح یکنواخت و تمیزی بیشتر آن می‌شود. توجه کنید سمباده نباید زبر باشد و در استفاده از آن نباید زیاده‌روی شود.
• در مرحله بعدی مجددا یک لایه دیگر از بتونه را روی سطح بمالید. بتونه‌ای که در این مرحله استفاده می‌کنید، باید رقیق‌تر از مرحله قبلی باشد. پس از مالیدن بتونه جدید صبر کنید تا کاملا خشک شود.
• با استفاده از سمباده اسفنجی، سطح و اطراف آن را به خوبی سمباده بکشید. در این مرحله نیز دقت کافی داشته باشید و تا حد نیاز سمباده‌کشی را ادامه دهید.
• در نهایت کار ترمیم گچ دیوار به اتمام رسیده و می‌توانید برای رنگ‌آمیزی آن اقدام نمایید.

چه زمانی میتوان از اسپری یا چسب مخصوص ترک دیوار استفاده کرد؟

در صورتی که ترک‌های دیوار جزئی باشند، به طوری که بتوان از آنها چشم‌پوشی کرد، میتوان از ابزارهایی چون چسب یا اسپری مخصوص این کار استفاده کرد. این مواد در بازار به اشکال مختلفی موجود هستند و افراد می‌توانند یکی از آنها را برای پوشش ترک‌های جزئی دیوار خریداری نمایند. استفاده از این مواد آسان است و نیازی به کار خاصی نمی‌باشد. کافیست اسپری را در فاصله مشخصی از دیوار بگیرید و آن را بر روی تمام بخش‌های ترک اسپری نمایید.

بهترین روش کندن گچ دیوار

برای برداشتن گچ دیوار و کندن آن، باید ابزارهای مناسب این کار را در اختیار داشت. ابزارهای مهم این کار کاردک پهن، یک ابزار با سطح V شکل، چکش یا پتک کوچک، بطری اسپری آب و … می‌باشند.  برای کندن گچ دیوار، سطح را کمی با اسپری آب مرطوب نمایید. آب باعث نرم شدن لایه‌های قدیمی گچ می‌شود و روند کندن آن را سریع‌تر می‌کند. پس از آن از بخش پایین به بالا باید شروع به کندن گچ کرد. برای این کار از دسته ماله یا چکش استفاده کنید و نواحی افتاده را با کاردک جدا کنید. این کار را باید تا جایی ادامه دهید که تمام لایه‌های گچ دیوار برداشته شوند. البته راه‌های دیگری نیز برای کندن گچ دیوار وجود دارد که بیشتر شامل تجهیزات تخصصی می‌شوند. برای همین بهترین روش کندن گچ دیوار، با همان ابزارهای ابتدایی است که به آن اشاره داشتیم.

جمع بندی

در این مطلب به بررسی ترمیم گچ دیوار و روش‌های انجام آن پرداختیم. همانطور که اشاره کردیم این کار نیاز به تجربه دارد و بهتر است توسط افراد کاربلد انجام شود. برای ترمیم گچ دیوار دو روش متداول وجود دارد و آن هم استفاده از ملات گچ و یا استفاده از نوار مش است. نکته‌ای که بهتر است در ترمیم گچ‌کاری دیوارها و سقف خانه به آن توجه داشته باشید این است که در ابتدا دلیل ایجاد ترک و کنده شدن گچ‌ها را بررسی کنید و سپس برای ترمیم آنها اقدام نمایید؛ چرا که در صورت بروز مشکلاتی چون نشتی لوله‌ آب، احتمال ترک خوردگی مجدد دیوارها پس از ترمیم وجود خواهد داشت.